Erfelek Coğrafyası

SİNOP-ERFELEK İLÇESİNİN COĞRAFYASI 
COĞRAFYA DURUMU

1960 yılına kadar bucak merkezi olan Erfelek, 1960 yılında ilçe olmuştur. Bucak merkezi iken adı Karasu olarak geçerdi. Kuz Tepesi ile Soğucalı Tepesi’nin hemen bitimindeki vadide akan Karasu Çayının 25-30 metre yakınında kurulmuştur. Erfelek ilçe merkezi tepeler arasında kurulduğu için etraftan görme imkanı yoktur. Yalnız Sinop Ayancık asfaltının İyice Meydan Mevkiine geçtikten sonra Sakarabaşı yakınlarından kuşbakışı görmek mümkündür. Erfelek ilçesi doğusunda Sinop, batısında Ayancık, güneyinde Boyabat, kuzeyinde Karadeniz ile çevrilidir. Sinop Ayancık yolu boyunca uzanan Karasu Çaıynın tüm çevresi yazın sık ve koyu yeşilliklerle kaplıdır. Bu yeşillikler ve Karasu Çayı ilçe merkezinin kuzeyini kaplamaktadır. İlçenin tüm köyleri yeşilin her tonuyla kaplı, ağaçlık ve ormanlıktır.

BİTKİ ÖRTÜSÜ

<p>İlçe zengin orman varlığına sahiptir. İlçe merkezinin doğusunda Soğucalı ormanları ile güneybatısında kuz çamlığı vardır. Karasu çayı yatağı boyunca söğüt ve kavlan ağaçları ile kaplıdır. Ormanlarda gürgen, çam, köknar, ardıç, karaağaç, kestane, su boylarında kızılağaç, söğüt, kavak, kavlan, çınar ağaçları vardır. Bağ ve bahçelerde elma, armut, kiraz, dut, şeftali, fındık, incir,üzüm ağaçları vardır.</p>

İKLİMİ

İlçe merkezi ve tüm köyler Batı Karadeniz iklim özelliklerine sahiptir. Rutubetli ve yaşığlı bir iklimi vardır. En soğuk ay şubat, en sıcak ay Temmuz ayıdır. İlçede rüzgarlar en çok doğu ve batı istikametinden eser. İlçenin güneyinde kalan köyler hariç diğerlerinde kış pek etkili olmaz. Himmetoğlu, Hürremşah, Ormantepe, Çayır köylerinde kış daha etkili olur. Diğer köylerde daha yumuşak kış koşulları görülür.

AKARSULARI

İlçenin 3 önemli akarsuyu vardır.

Karasu Çayı : Boyabat ilçesinin Gündüzlü çamlık ormanlarından doğan, Erfelek İlçe merkezinin kuzeyinden geçerek Sinop il merkezi yakınlarında Akliman mevkiinde Karadenize dökülür. Yaklaşık olarak 80 Km. uzunluğunda olan bu çay zaman zaman taşarak ilçe merkezinde yaşayanlara korkulu anlar yaşatır.

Kınık Deresi : Erfelek’i bölerek Doğu-Batı istikametinde akar ve ilçeden çıkar çıkmaz Karasu Çay ile birleşir. Bu dere çoğunlukla susuzdur. Kış ve ilkbaharda suyu bulunur. şiddetli yağışlarda taşıp ilçede sel felaketine sebep olmaması için de yatağı beton rıhtımla kontrol altyna alınmıştır. Yine de tehlike arz eder durumdadır.

Çatak Çayı : Sorkun Köyü tepelerindeki Kocadağ eteklerinden çıkarak ilçe merkezine 5km. mesafeden Karasu Çayı ile birleşmektedir. Çatak Çayı ilçenin üçüncü önemli akarsuyudur. Uzunluğu 10 Km.dir.

GÖLLERİ

İlçenin sınırları içinde göl mevcut değildir. Eskiden Kazmasökü Köyü’nün Gölaltı Mahallesi diye anılan semtinde Sülük Gölü mevcuttu. Bu göle yaz mevsiminde çok sayıda insan gelir içindeki sülüklere aşırı yan yerlerindeki kanı emdirirlerdi. Sivrisineklerin de en iyi barınakları olduğğu için devletçe bu göl kurutulmuştur. şimdi yeri tarla olarak kullanılmaktadır. Gölün kuruması ile çevredeki sıtma hastalığı da bitmiştir.

OVALARI

Karasu Çayı vadisinde bulunan Abanoz Mahallesi’nin altından başlayan ve ilçe sınırları içindeki düzlüğe Karasu Ovası denir. Sinop merkez ilçe sınırları içinde kalan Karasu Ovası’nın devamına da Gavur Ovası denilmektedir. Selbeyi ve Balıfakı arasında kalan düzler adı ile bilinen düzler ovası vardır.

İLÇE MERKEZİNİN TOPRAK DURUMU

Erfelek İlçesinin toprakları 2.Jeolojik zamanda oluşmuştur. Sonradan bu topraklar kırılmalara, çökmelere uğramıştır. Yer yer verimli bir arazi özelliği de taşımaktadır. Tebeşirli kayalara daha ziyade Çatak Çayı boyunda rastlanır. Horzum Köyü yakınlarındaki tahtaya yazı yazılabilecek durumda olan tebeşirli kayalara rastlanır. Çevre halkı buna pekmez toprağı der. (Un haline getirilerek pekmeze katıldığı için bu isim verilmiştir.)

DAĞLARI 

Ormanlarla kaplı olan belli başlı dağlarını şu şekilde sıralayabiliriz

1- Domuz Dağı, 2- Göl Dağı, 3- Kocadağ, 4- Giregöz

YAYLALARI

Bilinen iki yaylası vardır: Isırganlık Yaylası ve Soğuk Oluk Yaylası. Bu yaylalardan halk kışlık ve yazlık olarak faydalanamaz. Herhangi bir tesis olmadığıdan bu yaylalar her zaman boştur.

EKONOMİK DURUM

TARIM

İlçe halkının % 90’ı tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır. Mevcut arazi yapısnın engebeli ve ormanlık olması sebebiyle hayvancılık daha yaygındır. Endüstri bitkileri olarak eskiden beri keten, son 10-12 yıldan beri ise tütün ve şekerpancarı tarımı yapılmaktadır. Sulama imkanlarının kısıtlıdır. Mısır, buğday, arpa ve yulaf tarımı ilçede yaygındır. İnşaatı devam eden Erfelek Barajının faaliyette geçmesi ile tarım alanında büyük gelişme olacağı eklenmektedir.

MEYVECİLİK

İlçe köylerinde en çok kestane, elma, armut, kiraz, ceviz, fındık ve incir yetiştirilmektedir. Özel İdare kaynaklarından yararlanylarak 42 aileye sera dağıtılmış, seracılığın geliştirilmesine çalışılmıştır. Meyve suyu imalatı yapan Benk Gııda İşletmesinin kurulması ile meyvecilik gelişmeye başlamış ve gelir getirici hale gelmiştir. İlçede üretilen meyve suyuna büyük bir talep oluşmuştur. İlçe kestane ve kirazyıla da çok ünlüdür. Kestane Ağacı, Meyvesi ve balının ünü yurt dışına da taşmıştır

HAYVANCILIK

İlçe köylerinde genç nüfus oranının düşük olması sebebiyle aile hayvancılığı yapılmaktadır. 17000 büyükbaş, 2200 küçükbaş hayvan mevcuttur. Sığır ırkının %20’si saf (Jersey, Holğtayn, Simental), geri kalan kısmı ise melezdir. Mevcut süt işleme tesisleriyle köylerde sütçülük önem kazanmaktadır.

ARICILIK
Düzenlenen kurslardan sonra ilçe köylerinde arıcılık önem kazanmaya ve bazı ailelerde geçim kaynağı olmaya başlamıştır. Bal üretimi ilçe ihtiyacını karşıylayabildiği gibi, çevre il ve ilçelere de satılmaktadır.

TAVUKÇULUK

İlçede büyük tavuk işletmesi olmasına raşmen hemen hemen her ailenin ortalama 20-25 adet tavuğu vardır. Bunlar hem et, hem de yumurta  tavuklardır. Mevcut ırkın düzeltilmesine ve yumurta veriminin artırılmasına çalışılmaktadır.

TURİSTİK ÖZELLİKLERİ

Eşsiz güzelliklere sahip, Karadeniz Bölgesinin yeşillik ve manzara açısından şanslı bir ilçesi olan Erfelek, son zamanlarda doğa ve dağ turizmi amacıyla düzenlenen Karadeniz turlarına dahil edilmeye başlanmıştır. İlçenin görülmeye değer ilginç doğal güzelliklerinden biri de "Tatlıca şelaleleri"dir. Tatlıca şelaleleri, yeşilin her türlü tonu, buz gibi soğuk suyu ve alabalıklarıla, irili ufaklı 28 şelaleden oluşan, eşsiz güzellikte bir doğa harikasıdır. Bu şelaleler son yıllarda büyük bir ziyaretçi akınına uğramaktadır. Söz konusu şelaleler kademeli olarak birbirinin ardı sıra yukarıya doğru yükselmekte olup şelalelerin hepsini görüp tanımak için zorlu bir tırmanma gerekmektedir. Bu nedenle mevcut doğal halini zedelemeden bir tırmanma şeridinin yapılması gerekmektedir.

İDARİ DURUM

Erfelek İlçesi Belediye Encümeninin 104.İdare Heyetinin 95 sayılı kararı ve sınırları gösterir kroki Erfelek Kaymakamlığının 26/08/1963 gün ve 8/95 sayılı yazıları gereğince; 1 Mart 1961 tarihinde Bakanlar Kurulu Kararıyla teşekkül ettirilmiştir.